کد مطلب:295077 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:154
لقب زشت، علت سقوط بزرگان
در جوامع بشری مردم بسیاری هستند كه خود با سوء انتخاب، برای خویشتن لقب بدی برگزیده اند، یا رفتار زشت آنان در طول زندگی باعث شده است كه جامعه آنها را به كلمه ی بدی ملقب نماید و در نتیجه ایام عمر را با ناراحتی های روانی و احساس حقارت بگذارنند! چه بسیار مردان عالم و تحصیل كرده ای كه لایق مشاغل بزرگ مملكتی و شایسته ی مقامات عالی اجتماعی بودند، ولی در اثر لقب بد و سوء شهرت، تمام ارزش خویش را در افكار عمومی از دست دادند و مردم آنان را با چشم پستی و حقارت نگریستند! سرانجام نه تنها از مراتب لیاقت خود بهره نبردند، بلكه حتی نتوانستند مانند یك فرد عادی به زندگی خود ادامه دهند. اینان پیوسته دچار رنج روانی بوده و تمام عمر را با محرومیت، توام با احساس حقارت و پستی گذرانده اند!
اسحق بن ابراهیم معروف به «ابن الندیم» از مردان تحصیل كرده و كم نظیر زمان خود بود. او در چند رشته از علوم، مانند: كلام، فقه، نحو، تاریخ، لغت و شعر زحمت بسیار كشیده بود و به همه ی آنها تسلط كامل داشت. در مجالس بحث علمی، پهلوان توانایی بود و همواره بر فضلای عصر خود پیروز می شد. او در فنون مختلف قریب چهل مجلد كتاب نوشته و آثار مهمی از وی باقی مانده است. ابن ندیم آهنگ گرم و جذابی داشت و به آواز خواندن نیز بسیار علاقه مند بود، مكرر در مجالس بزم خلفا و رجال كشور شركت می كرد و با آواز طرب انگیز خویش مجلس را گرم و حضار را مجذوب می نمود. در اثر تكرار این عمل، رفته رفته تمام معلوماتش تحت الشعاع آوازش قرار گرفت و در جامعه به این صفت معروف شد و مردم به او لقب آواز خوان و
مطرف دادند. این شهرت، به او ضربه ی غیر قابل جبرانی زد و دیگر نتوانست به عنوان یك مرد علم و دانش در جامعه قد علم كند و مراتب شایستگی و لیاقت خود را آشكار نماید. با آنكه خلفا و رجال وقت به او احترام بسیار می كردند، ولی از ترس افكار عمومی نمی توانستند به وی شغل شایسته ای بدهند و او را به یكی از كارهای مهم مملكتی بگمارند. مامون خلیفه عباسی می گفت: اگر شهرت غنا و آواز خوانی «ابن ندیم» مانع نبود، من او را به مقام رفیع قضاوت منصوب می كردم.زیرا از نظر فضل و دانش از تمام قضات امروز كشور، شایستگی و لیاقت بیشتری دارد.
نتیجه آنكه اسم بد، نام خانوادگی بد و لقب و شهرت بد، باعث احساس حقارت و منشأ عقده ی حقارت است و می تواند تمام ایام زندگی را بر آدمی ناگوار و تلخ نماید. احساس حقارتی كه ناشی از اسم بد است، از دوران كودكی شروع می شود. یكی از حقوق دینی فرزندان بر اولیای خود، انتخاب اسم و لقب خوب است، پدران و مادران مسلمان لازم است به این وظیفه توجه نمایند و حقوق فرزندان خود را به خوبی ادا كنند و برای كودكان خویش اسامی و القاب شایسته ای انتخاب نمایند و بی جهت باعث احساس حقارت و سرشكستگی آنان در تمام ایام زندگی نشوند». [1] .
[1] با تلخيص و تصرف «كودك از نظر وارثت و تربيت»، گفتار 22، ص 223- 242 كتاب «كودك از نظر وراثت و تربيت» درباره ي عقده ي حقارت در كودكان بحث مي كند. بخشي از آن به تاثير نام زشت در به وجود آوردن عقده ي حقارت پرداخته است.